Η Ινομυαλγία στο παιχνίδι των μετααναλύσεων
Δρ, Αχιλ. Ε. Γεωργιάδης, ρευματολόγος
Διευθυντής κέντρου μυοσκελετικών παθήσεων,
Γυναικολογικό Νοσοκομείο ΛΗΤΩ, Αθήνα
axikos@hotmail.com
Η ινομυαλγία περιλαμβάνεται ακόμη σε εκείνες τις παθήσεις του μυοσκελετικού συστήματος, στις οποίες ελάχιστα είναι γνωστά για την παθοφυσιολογία τους και ακόμη λιγότερα για την αποτελεσματική θεραπεία τους. Παρόλο που ο επιπολασμός της νόσου ανέρχεται στο 2% περίπου στις ΗΠΑ, προσβάλλοντας 7 φορές περισσότερο τις γυναίκες οι εργασίες που να στηρίζονται στις αρχές της ιατρικής δι αποδείξεων είναι λίγες και ο συνολικός αριθμός των ασθενών που περιλαμβάνουν, μικρός για να εξαχθούν σαφή συμπεράσματα (1).
Από πλευράς κλινικής έκφρασης η νόσος πλην των «χαρακτηριτικών» σημείων άλγους που συνοδεύονται πάντα με αλλοδυνία δεν έχει κάτι άλλο που να βοηθά στη διάγνωση. Ακόμη λιγότερα είναι τα στοιχεία που συγκεντρώνει κανείς από τις εργαστηριακές εξετάσεις, οι οποίες μόνον βοηθούν στο αποκλεισμό κάποιων άλλων νόσων του μυοσκελετικού συστήματος. Συμπερασματικά η Ινομυαλγία είναι μια νόσος που «διαγιγνώσκεται» εξ αποκλεισμού.
Για την θεραπεία της έχουν χρησιμοποιηθεί πάρα πολλά φάρμακα, από απλά αναλγητικά μέχρι οπιοειδή, αντιεπιληπτικά, SNSRIs, τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά και πολλά άλλα. Ολα αυτά συνδυάζονται με υδροθεραπεία, φυσιοθεραπεία και άλλες φυσικές μεθόδους σε μία προσπάθεια να επιτευχθεί μείωση του πόνου κατά 30%. Σε ένα προηγούμενο άρθρο μας στο myoskeletiko.com είχαμε πεί ότι σύμφωνα με αυτά που είχαμε διαβάσει στην βιβλιογραφία, τα 3 κλασικά φάρμακα που έχουν εγκριθεί για την αντιμετώπιση της νόσου στις ΗΠΑ, δηλαδή η pregabalin, η duloxetine και το milnacipran, μπορεί κάποιος να τα χρησιμοποιήσει ανάλογα με το προεξάρχον σύμπτωμα ως εξής. Εάν ο πόνος είναι το κύριο ενόχλημα του ασθενή προτιμάται η pregabalin, ενώ εάν η ψυχική παράμετρος που δημιουργεί την νόσο είναι πιο σημαντική τότε προτιμώνται τα άλλα δύο (2).
Τελευταία μια καινούρια μεταανάλυση 11 διπλών τυφλών μελετών που αφορούσαν 6388 ασθενείς, έδωσε καινούργια στοιχεία. Οι συγγραφείς αφού ανέλυσαν τα δεδομένα μετά από διετή χορήγηση των ανωτέρων φαρμάκων κατέληξαν στα εξής: α) Το ΝΝΤ για μείωση κατά 30% του πόνου ήταν 7.2 για την duloxetine, 8,6 για την pregabalin και 19.0 για το milnacipran. β) Το ΝΝΗ για έξοδο από την θεραπεία ήταν 14,9 για την duloxetin και 7,6 για την pregabalin και το milnacipran. γ) Παρόλο που δεν είναι στατιστικά σημαντικό φαίνεται ότι υπαρχει μια τάση για καλύτερο αποτέλεσμα στον πόνο, στις διαταραχές του ύπνου και της ψυχικής διάθεσης με την duloxetine, παρά με τα δύο άλλα που δείχνουν καλύτερα στην αντιμετώπιση της χρόνιας κόπωσης. δ) Η duloxetine και το milnacipran προκαλούν περισσότερες κεφαλαλγίες και ναυτία παρά η pregabalin, ενώ η χορήγηση duloxetine προκαλεί και περισσότερες διάρροιες (3).
Παρόλο που η μεταανάλυση κλινικών μελετών αποτελεί ένα από τα καλύτερα εργαλεία της ιατρικής δι’ αποδείξεων, προσωπικά πιστεύω ότι τα παραπάνω αποτελέσματα θα μεταβληθούν αρκετές φορές στο μέλλον, διότι εξαρτώνται από ποιες κλινικές μελέτες επιλέγει ο κάθε ερευνητής για μεταανάλυση. Επιπλέον σε μια νόσο που δεν είναι γνωστό κάθε φορά το αίτιο και απότι φαίνεται υπάρχουν πολλά, η θεραπευτική αντιμετώπιση είναι λογικό να έχει πολλά κενά και γκρίζες ζώνες.
Βιβλιογραφία
1. Traynor LM, Thiessen CN, Traynor AP., Pharmacotherapy of fibromyalgia. Am J Health Syst Pharm. 2011 Jul 15;68(14):1307-19.
2. Γεωργιάδης Α.Ε. Ινομυαλγία. www.myoskeletiko.com, Αρθρα συνεργατών, 16-02-2011
3. Hauser W, Petzke F, Sommer C. Comparative efficacy and harms of duloxetine, milnacipran, and pregabalin in fibromyalgia syndrome. J Pain. 2010; 11:505–21.