Δεν εξετάζονται για Οστεοπόρωση οι γυναίκες που θα έπρεπε!
Δ. Καρόκης, Ρευματολόγος, (dkarokis@hotmail.com).
Προσφατη μελέτη στο Journal of General Internal Medicine, δείχνει ότι μάλλον κάτι γίνεται λάθος στην επιλογή των μετεμμηνοπαυσιακών γυναικών που υποβάλλονται σε εξέταση DXA για να διαπιστωθεί αν έχουν οστεοπενία ή οστεοπόρωση.
Οι κατευθυντήριες οδηγίες τόσο του US Preventive Services Task Force όσο και άλλων φορέων, συνιστούν να εξετάζονται με DXA όλες οι γυναίκες άνω των 65ετών, για δε τις μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες έως 65, να εξετάζονται μόνο αυτές που έχουν συγκεκριμένους παράγοντες κινδύνου (χαμηλό σωματικό βάρος, ατομικό ´η οικογενειακό ιστορικό κατάγματος, λήψη συγκεκριμένων φαρμάκων κλπ).
Στη μελέτη που συζητάμε, η Dr Anna Lee Amarnath μελέτησε τα ηλεκτρονικά αρχεία υγείας περίπου 51000 γυναικών μεταξύ 40 και 85 ετων από την περιοχή του Σακραμέντο. Αναζήτησε αν είχαν υποβληθεί σε DXA καθώς και τους παράγοντες κινδύνου καθεμιάς από αυτές.
Βρήκε οτι σε μια περίοδο επτά ετών, πάνω από το 42% των γυναικών μεταξύ 65 και 74 ετών, όπως και σχεδόν το 57% των γυναικών πάνω απο 75 ετών, δεν είχαν ποτέ υποβληθεί σε εξέταση με DXA. Αντίθετα, είχαν κάνει DXA περίπου το 46%των γυναικών χαμηλού κινδύνου μεταξύ 50 και 59 ετών, όπως και το 59% των γυναικών μεταξύ 60 και 64 ετών χωρίς παράγοντες κινδύνου.
Φαίνεται λοιπόν ότι η DXA χρησιμοποιείται υπερβολικά σε γυναίκες χαμηλού κινδύνου ενώ αντίθετα η χρήση της σε γυναίκες υψηλού κινδύνου δεν γίνεται στο βαθμό που θα έπρεπε, παρά την αποδεδειγμένη κλινική χρησιμότητά της και το υψηλό όφελος σε σχέση με το κόστος στις ηλικίες αυτές.
Πιθανολογώ ότι το ίδιο θα συμβαίνει και σε άλλες χώρες, όπως και στην Ελλάδα. Ίσως θα ήταν χρήσιμη μια ανάλογη μελέτη και στη χώρα μας, και βέβαια η λύση θα ήταν καλύτερη εκπαίδευση και προσήλωση των γιατρών στις κατευθυντήριες οδηγίες.
Πηγή = Anna Lee D. Amarnath, Peter Franks, John A. Robbins, Guibo Xing, Joshua J. Fenton. Underuse and Overuse of Osteoporosis Screening in a Regional Health System: a Retrospective Cohort Study. Journal of General Internal Medicine, 2015; DOI: 10.1007/s11606-015-3349-8