Προβιοτικά και Οστεοπόρωση. Ευχάριστα Νέα!
Κων/να Κούρου, Ορθοπαιδικός Χειρουργός (drkkourou@gmail.com)
Τα τελευταία χρόνια έχει αναδειχθεί ο ρόλος των προβιοτικών στην υγεία του πεπτικού σωλήνα. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας τα προβιοτικά είναι ζωντανοί μικροοργανισμοί, που περιέχονται σε τρόφιμα ή συμπληρώματα διατροφής και μπορούν να ωφελήσουν τον ανθρώπινο οργανισμό όταν λαμβάνονται στις κατάλληλες ποσότητες. Τα πιο συνηθισμένα στελέχη είναι τα lactobacilli και τα bifidobacteria.
Ένα από τα πρώτα ερωτήματα που συνήθως έχουν οι μη ασχολούμενοι ειδικά με το θέμα είναι: Ποια η διαφορά μεταξύ των προβιοτικών (probiotics) και των πρεβιοτικών (prebiotics) στην διεθνή βιβλιογραφία; Τα προβιοτικά είναι, όπως αναφέραμε και προηγουμένως, κάποια καλοήθη βακτηρίδια, ενώ τα πρεβιοτικά είναι κάποια είδη ινών τα οποία τρέφουν τα καλοήθη βακτηρίδια στο γαστρεντερικό σύστημα.
Μελέτες δείχνουν ότι τα προβιοτικά αναχαιτίζουν την ανάπτυξη παθογόνων βακτηρίων, συμβάλλουν στην παραγωγή βραχείας αλύσου λιπαρών οξέων, ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα, συνθέτουν βιταμίνες του συμπλέγματος Β και Κ, βελτιώνουν την απορρόφηση βιταμινών και μετάλλων όπως του ασβεστίου και συμβάλλουν, εκτός των άλλων, στηn διατήρηση της υγείας των οστών.
Θα αναφέρουμε μόνο μια σειρά μελετών, εργαστηριακών και κλινικών που επιβεβαιώνουν την δράση τους στην παραγωγή του οστού ιδιαίτερα στους ηλικιωμένους όπου το γαστρεντερικό σύστημα δεν λειτουργεί με τον καλύτερο τρόπο.
Θεραπεία με το προβιοτικό Lactobacillus rhamnosus GG (LGG) αυξάνει την οστική μάζα σε ποντίκια διεγείροντας την παραγωγή τού βουτυρικού στο έντερο. Ο συνδυασμός του προβιοτικού και του LLG αυξάνουν τον αριθμό των κυττάρων Treg τόσο στο έντερο όσο και στον μυελό των οστών. Τα Τreg κύτταρα διεγείρουν την έκφραση του οστεογενετικού Wnt ligand Wnt10b από τα CD8+ T κύτταρα και είναι γνωστό ότι το Wnt10b διεγείρει την οστεοπαραγωγή δρώντας στους οστεοβλάστες.
Το συμπέρασμα των ερευνητών είναι ότι η χορήγηση του προβιοτικού μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν προληπτική θεραπεία της Οστεοπόρωσης στους ηλικιωμένους (https://doi.org/10.1016/j.immuni.2018.10.013). Με την προσέγγιση αυτή συμφωνεί και μία άλλη ομάδα ερευνητών μετά από ανασκόπηση της διεθνούς βιβλιογραφίας (https://doi.org/10.26599/FSHW.2022.9250001).
Τα αποτελέσματα αυτά έδωσαν και κάποιες κλινικές έρευνες. Μία από αυτές από το γνωστό Πανεπιστήμιο του Gothenburg της Σουηδίας, που δημοσιεύτηκε στο Journal of Internal Medicine, χορηγήθηκαν προβιοτικά σε σκόνη που περιείχε lactobacillus reuteri σε σύγκριση με εικονικό φάρμακο κάθε μέρα για ένα χρόνο σε 90 γυναίκες ηλικίας 75 με 80 ετών με Οστεοπενία-Οστεοπόρωση στις οποίες μετρήθηκε η οστική πυκνότητα στην έναρξη της μελέτης και ένα χρόνο μετά, και φάνηκε ότι τα προβιοτικά μειώνουν το ρυθμό της οστικής απώλειας κατά 50% σε ηλικιωμένες γυναίκες με Οστεοπενία-Οστεοπόρωση, χωρίς ανεπιθύμητες ενέργειες.
Είναι γεγονός ότι σήμερα υπάρχουν πολλά αποτελεσματικά φάρμακα για την θεραπεία της Οστεοπενίας-Οστεοπόρωσης, σε αρκετές όμως περιπτώσεις η πρώιμη διάγνωση διαφεύγει και η θεραπεία ξεκινά μετά από το πρώτο κάταγμα. Οι μεγαλύτερες γυναίκες κινδυνεύουν περισσότερο από κάθε άλλη κοινωνική ομάδα από οστεοπορωτικά κατάγματα γιαυτό εκτός από την σωστή ενημέρωση, την διατροφή και την άσκηση, η λήψη προβιοτικών μπορεί να είναι ένα ακόμα μέτρο πρόληψης για την νόσου τους (https://doi.org/10.1111/joim.12805).