Νέα επείγουσα σύσταση (Alert) της FDA για το Denosumab (Prolia).

Κων. Σαρόπουλος, Ορθοπαιδικός, (osteoNews.gr και myoskeletiko.com).

H δενοσουμάμπη (Dmab) ή Prolia, έχει κυρίως αντιοστεολυτική δράση. Είναι το πρώτο αντιοστεολυτικό φάρμακο το οποίο δρα άμεσα στις πρόδρομες μορφές των οστεοκλαστών, αναστέλλοντας την ωρίμανση και την προσκόλληση τους στο οστούν, απαραίτητη προϋπόθεση για να αρχίσει η οστική αναδόμηση. Με αυτό τον τρόπο η Dmab μειώνει τον ρυθμό της οστικής ανακατασκευής, την οστική απορρόφηση, αυξάνει την οστική πυκνότητα και μειώνει τον κίνδυνο κατάγματος με ευνοϊκή ισορροπία οφέλους έναντι κινδύνων σε κατάλληλα επιλεγμένους ασθενείς.

Η υπασβεστιαιμία έχει αναφερθεί ως ανεπιθύμητη ενέργεια στο 1,7% της ομάδας ασθενών οι οποίοι ελάμβαναν Denosumab (Prolia) στη μελέτη Freedom και οι περισσότερες γυναίκες παρουσιάζουν ασβέστιο κάτω από 8,5% mg/dl σε σύγκριση με την ομάδα του εικονικού φαρμάκου στον ένα μήνα (1,7 έναντι 0,4%), αντανακλώντας την οξεία επίδραση της Dmab στη λειτουργικότητα των οστεοκλαστών. Τα χαμηλά επίπεδα ασβεστίου μπορεί να συνοδεύονται και από χαρακτηριστικά συμπτώματα, όπως μυϊκή δυσκαμψία, μυϊκές συσπάσεις ή κράμπες εμέτους, ναυτία και άλλα σοβαρότερα όπως επιληψία και εκτακτοσυστολική αρρυθμία ακόμη και θάνατο.

Η συμπτωματική υπασβεστιαιμία αποτελεί κλινικό πρόβλημα σε ασθενείς με διαταραγμένη νεφρική λειτουργία, ιδιαίτερα σε ασθενείς με κάθαρση κρεατινίνης κάτω από 30 ml/min και σε αυτούς με νεφρική νόσο τελικού σταδίου οι οποίοι υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση. Ένα πλεονέκτημα της Denosumab (Dmab) έναντι άλλων αντιοστεοπορωτικών φαρμάκων είναι ότι είναι ασφαλές σε ασθενείς με μειωμένη νεφρική λειτουργία. Επιπλέον, είναι αποτελεσματική σε ένα ευρύ φάσμα ατόμων με εκτιμώμενο ρυθμό σπειραματικής διήθησης (GFR)15 mL/min και η επίδραση της στη μείωση του κινδύνου κατάγματος δεν σχετίζεται με το επίπεδο της νεφρικής λειτουργίας. Ωστόσο, το πλεονέκτημα αυτό εξουδετερώνεται μερικά διότι υπάρχει αυξημένος κίνδυνος υπασβεστιαιμίας σε ασθενείς με σοβαρή νεφρική ανεπάρκεια ή σε αιμοκάθαρση. Σύμφωνα μάλιστα με την FDA η υπασβεστιαιμία μπορεί να οδηγήσει σε νοσηλεία αλλά και σε θάνατο. Επομένως, η έγκαιρη και στενότερη παρακολούθηση του Ca στον ορό είναι δικαιολογημένη σε ασθενείς με νεφρική ανεπάρκεια οι οποίοι λαμβάνουν θεραπεία με Dmab (Ungprasert P., et al. 2013 DOI: 10.1016/j.ajem.2012.11.011) και θα πρέπει οι ασθενείς αυτοί να λαμβάνουν συστηματικά από την πρώτη στιγμή επαρκές ασβέστιο και βιταμίνη D (FDA Alert: 'Substantial' Hypocalcemia Risk with Prolia Use in Dialysis Patients - Medscape - Nov 22, 2022).