Νέα ενέσιμη θεραπεία για την δισκοπάθεια.

Κων/νος Σαρόπουλος, Ορθοπαιδικός Χειρουργός,

Δ/ντής Η΄ Ορθοπαιδικής Κλινικής Ερρίκος Ντυνάν. (konsaropoulos@gmail.com).

Ο πόνος της οσφυαλγίας τις περισσότερες φορές οφείλεται στονεσοσπονδύλιο δίσκο. Οι πιέσεις που υποδέχεται ο δίσκος κατά τις δραστηριότητες της καθημερινότητας, ιδίως τις εργώδεις όπως οι επικύψεις με τεντωμένα πόδια ή οι άρσεις βάρους μακριά από τον κορμό μπορεί να προκαλέσουν ρήγμα στα εξώτερα πέταλα του ινώδους δακτυλίου, τοπική φλεγμονή και παραγωγή αλγογόνων ουσιών που ερεθίζουν τις νευρικές απολήξεις προκαλώντας πόνο. Ο μεσοσπονδύλιος δίσκος μπορεί επίσης να προβάλλει και στον νευρικό σωλήνα και να πιέζει τη νευρική ρίζα προκαλώντας ισχιαλγία.

Η οσφυαλγία και η ισχιαλγία αντιμετωπίζονται συντηρητικά, δηλαδή με προσοχή στην εργονομική συμπεριφορά, φάρμακα, φυσικοθεραπεία και χειρουργικά εάν τα συμπτώματα επιμένουν μετά από 6-12 εβδομάδες, ή νωρίτερα εάν επιδεινώνεται η νευρολογική εικόνα.

Τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιούμε ακτινοσκοπικά καθοδηγούμενες ελάχιστης επεμβατικότητας τεχνικές οι οποίες έχουν να κάνουν με την αναδιαμόρφωση του μεσοσπονδύλιου δίσκου, τις ζυγοαποφυσιακές αρθρώσεις (facets) ή τη νευρόλυση των υπεύθυνων νεύρων για τον πόνο.

Μία από αυτές τις τεχνικές αφορά την διαδερμική δισκοπλαστική με λεπτή βελόνη, τοπική αναισθησία και παρακολούθηση των ζωτικών σημείων. Κατά την επέμβαση γίνεται ένεση ειδικής γέλης (Discogel) στον πηκτοειδή πυρήνα, το κέντρο δηλαδή του μεσοσπονδύλιου δίσκου, που προκαλεί με την προβολή του τον δισκογενή πόνο ή την ισχιαλγία. Το Discogel περιέχει σκιαγραφικό, γεγονός που επιτρέπει να παρακολουθούμε την έγχυση του ανά πάσα στιγμή. Η δράση του αφορά τη συρρίκνωση του πηκτοειδή πυρήνα, ο οποίος έλκεται κεντρικά λόγω των ωσμωτικών ιδιοτήτων του gel, αποσυμπιέζεται ο ινώδης δακτύλιος και κλείνουν οι ρωγμές του, ενώ απευαισθητοποιούνται οι νευρικές απολήξεις, αφού πλέον δεν ερεθίζονται από τις φορτίσεις, ούτε από τις χημικές ουσίες του πηκτοειδή πυρήνα.

Στη φετινή ετήσια συνάντηση της αμερικάνικης εταιρείας κλινικής και επεμβατικής ακτινολογίας παρουσιάστηκε μια νέα υδρογέλη που εγχύθηκε επιτυχώς και με ασφάλεια στους πάσχοντες μεσοσπονδύλιους δίσκους και οδήγησε σε άμεση και σταθερή στατιστικά σημαντική βελτίωση στον πόνο και τη λειτουργία στην οσφυαλγία που σχετίζεται με τον δισκογενή πόνο της εκφυλιστικής νόσου του δίσκου. Το τζελ που χρησιμοποιήθηκε σε αυτή τη μελέτη, το Hydrafil, είναι μια υδρογέλη δεύτερης γενιάς που αναπτύχθηκε από την ReGelTec Inc, η οποία χρηματοδότησε τη μελέτη.

Η μελέτη περιελάμβανε 20 ενήλικες με μέτρια έως σοβαρή χρόνια οσφυαλγία που προκαλείται από εκφυλιστική δισκοπάθεια και είχαν πόνο μεγαλύτερο του 4 στην κλίμακα των 10 βαθμών, παρά τη θεραπεία με ανάπαυση, αναλγητικά,

φυσικοθεραπεία και ζώνη οσφύος. Τα αποτελέσματα έδειξαν βελτίωση του πόνου κατά 67% και της λειτουργικής ικανότητας κατά 85% στις βαθμολογίες του δείκτη Oswestry Disability και ένα έτος μετά την επέμβαση, ενώ δεν παρουσιάστηκαν επιπλοκές.

Η εμπειρία μας από τη χρήση του Discogel σε ασθενείς με οσφυαλγία ή ισχιαλγία είναι εξαιρετική. Πολλοί λίγοι από τους ασθενείς μας χρειάστηκε να υποβληθούν σε χειρουργική δισκεκτομή, οι περισσότεροι μετά από 5 χρόνια. Ωστόσο τηρούμε αυστηρά τρεις βασικές προϋποθέσεις, επιλέγοντας εκείνους τους ασθενείς που 1. δεν έχουν πράγματι βελτιωθεί με τη συντηρητική αγωγή και είναι συνεπείς με την  εργονομική συμπεριφορά, 2. ο οπίσθιος επιμήκης σύνδεσμος φαίνεται ακέραιος στη μαγνητική τομογραφία, δηλαδή ο δίσκος δεν βρίσκεται στον νωτιαίο σωλήνα και δεν παραμορφώνει τη μήνιγγα, κεντρικά ή στο τρήμα. Ούτε υπάρχει ελεύθερο αποσπασθέν κομμάτι του, το οποίο πρέπει να αλιευθεί και να αφαιρεθεί χειρουργικά και 3. δεν έχει προκληθεί σπονδυλική στένωση από οστική υπερτροφία-οστεόφυτα του σπονδύλου ή των σπονδυλικών αρθρώσεων. Το μόνο μειονέκτημα της μεθόδου θεωρούμε ότι είναι το κόστος της, καθώς είναι πιο ακριβή από την κλασική επέμβαση αφαίρεσης του πάσχοντος τμήματος του πηκτοειδή πυρήνα, κατά 1.000-1.200 ευρώ περίπου. Φαίνεται ότι το νέο αυτό προϊόν είναι μια νέα υποσχόμενη θεραπεία και όταν διατεθεί στην αγορά θα έχουμε ακόμα ένα εργαλείο στη φαρέτρα μας για την αντιμετώπιση των ασθενών μας με δισκογενή οσφυαλγία-ισχιαλγία.

SOURCES: Douglas Beall, MD, chief, radiology services, Clinical Radiology of Oklahoma, Edmond, Okla.; J. David Prologo, MD, interventional radiologist,

Emory University School of Medicine, Atlanta; Alan Hilibrand, MD, co-director,

spinal surgery, Rothman Orthopaedic Institute, Philadelphia; Society of Interventional Radiology, news briefing, June 8, 2022; Society of nterventional

Radiology Annual Scientific Meeting, Boston, June 11-16, 2022 .