Τελικά το ασβέστιο κάνει καλό ή κακό στην καρδιά;
Κων/νος Δάβος, Καρδιολόγος, (Cdavos@bioacademy.gr).
Είναι γνωστό ότι το ασβέστιο είναι απαραίτητο για την καλή υγεία των οστών. Γι’ αυτό τόσο στην πρόληψη όσο και στη θεραπεία της οστεοπόρωσης συνιστάται αυξημένη πρόσληψη ασβεστίου είτε με την αύξηση του ασβεστίου της τροφής είτε με τη μορφή συμπληρωμάτων ασβεστίου.
Αυτή όμως η αυξημένη πρόσληψη μπορεί τελικά να προκαλέσει βλάβη στα αγγεία και να αυξήσει τον κίνδυνο εμφράγματος, εγκεφαλικού επεισοδίου ή και θανάτου από καρδιαγγειακή νόσο; Δύο πρόσφατες μελέτες δίνουν μάλλον διφορούμενα αποτελέσματα.
Στην πρώτη μελέτη (Multi-Ethnic Study of Atherosclerosis – MESA) βρέθηκε ότι, μετά από 10 έτη παρακολούθησης, όσοι προσλάμβαναν υψηλές ποσότητες ασβεστίου είχαν μειωμένο κίνδυνο να εμφανίσουν ασβεστοποίηση των αγγείων της καρδιάς. Αυτό συνέβαινε μόνο όταν το προσλαμβανόμενο ασβέστιο προερχόταν από την τροφή και όχι από τα συμπληρώματα διατροφής. Αντίθετα, τα συμπληρώματα ασβεστίου προκαλούσαν ασβεστοποίηση των αγγείων της καρδιάς!
Η δεύτερη μελέτη συνέλεξε και ανάλυσε τα αποτελέσματα 63 δημοσιεύσεων σχετικών με το θέμα από το 1966 έως το 2016. Η συγκεκριμένη μετανάλυση έδειξε ότι η πρόσληψη ασβεστίου είτε από την τροφή είτε από συμπληρώματα διατροφής (με ή χωρίς βιταμίνη D) δεν σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου όταν το προσλαμβανόμενο ασβέστιο φτάνει μέχρι τη μέγιστη συνιστώμενη δόση των 2.000-2.500 mg/ημέρα. Επίσης, η καθημερινή δόση από 400 έως 2.400 mg δεν σχετίζεται με αύξηση των θανάτων από ισχαιμική νόσο της καρδιάς ή από εγκεφαλικό επεισόδιο.
Από τις παραπάνω μελέτες γίνεται αντιληπτό ότι τα ερωτηματικά παραμένουν μόνο για τα συμπληρώματα ασβεστίου καθώς και οι δύο μελέτες έδειξαν ότι η αυξημένη πρόσληψη ασβεστίου με την τροφή δεν αυξάνει τον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου.
Τί θα συστήσουμε λοιπόν σε όσους παίρνουν συμπληρώματα ασβεστίου; Η απάντηση δίνεται εύστοχα από το Εθνικό Ίδρυμα Οστεοπόρωσης και την Αμερικανική Εταιρεία Προληπτικής Καρδιολογίας. Η πρόσληψη ασβεστίου είτε από τροφές είτε από συμπληρώματα μέχρι τη μέγιστη καθημερινή δόση των 2.000-2.500 mg θεωρείται ασφαλής όσον αφορά στον καρδιαγγειακό κίνδυνο.
Προσπάθεια πρέπει να γίνεται το ασβέστιο να προσλαμβάνεται κυρίως από τροφές αφήνοντας τα συμπληρώματα για περιπτώσεις που το ασβέστιο των τροφών δεν είναι επαρκές. Η κατανάλωση τροφών πλούσιων σε ασβέστιο μπορεί από μόνη της να καλύψει τις καθημερινές ανάγκες του ανθρώπου σε ασβέστιο (1.000-1.200 mg).
Τα συμπληρώματα ασβεστίου πρέπει να λαμβάνονται μόνο όταν το ασβέστιο της διατροφής μας δεν είναι αρκετό και συνήθως συμπληρώματα ως 500 mg ημερησίως είναι αρκετά. Πολλές γυναίκες λαμβάνουν υψηλές δόσεις ασβεστίου από συμπληρώματα διατροφής για την καλύτερη υγεία των οστών τους αλλά αυτό δεν είναι αναγκαίο ενώ αυξάνει τον κίνδυνο για νεφρολιθίαση.
Τέλος, ας μην ξεχνάμε την αναγκαία καθημερινή πρόσληψη βιταμίνης D που είναι 600 IU για ηλικίες μέχρι 70 ετών και 800 IU για μεγαλύτερες ηλικίες.
Πηγές:
1) Chung M, Tang AM, Fu Z, Wang DD, Newberry SJ. "Calcium Intake and Cardiovascular Disease Risk: An Updated Systematic Review and Meta-analysis" Ann Intern Med. 2016 Oct 25. doi: 10.7326/M16-1165
2) Anderson JJ, Kruszka B, Delaney JA, et al. "Calcium intake from diet and supplements and the risk of coronary artery calcification and its progression among older adults: 10-year follow-up of the multi-ethnic study of atherosclerosis (MESA)" J Am Heart Assoc. 2016 Oct 11;5(10).