Osteoarthritis: Exposing Common Myths

Gregory D. Middleton, MD

Associate Clinical Professor of Rheumatology,
University of California San Diego
www.medscape.com

Είναι γνωστό ότι η Οστεοαρθρίτιδα (ΟΑ) είναι η πιο συνηθισμένη νόσος που προκαλεί προβλήματα κινητικότητας και ότι το 50% των ασθενών που πάσχουν από άλλες χρόνιες νόσους πάσχουν ταυτόχρονα και από ΟΑ και είναι αυτή υπεύθυνη για την μείωση της κινητικότητάς τους.
Για μια τόσο συνηθισμένη  νόσο είναι λογικό να διαδίδονται πάρα πολλοί μύθοι μεταξύ των ασθενών και των επαγγελματιών υγείας.

Πρώτος και πιο συνηθισμένος είναι ο μύθος ότι η οστεοαρθρίτιδα είναι μια νόσος των γηρατειών. Η άποψη αυτή είναι λανθασμένη διότι μπορεί η συχνότητα της ΟΑ να είναι αυξημένη στους ηλικιωμένους αλλά το γεγονός αυτό ούτε φυσιολογικό είναι ούτε αναπότρεπτο. Η παθογένεια της ΟΑ είναι μια δυναμική περίπλοκη διεργασία με σημαντικές βιοχημικές διαταραχές. Οι δυνάμεις που εξασκούνται στις αρθρώσεις δεν βλάπτουν άμεσα τον χόνδρο αλλά επηρεάζουν τους μηχανοϋποδοχείς των χονδροκυττάρων. Οι τελευταίοι διεγείρουν κάποιους μηχανισμούς που οδηγούν στην αλυσιδωτή παραγωγή κυτταροκινών και ενζύμων, τα οποία αφενός καταστρέφουν τον χόνδρο αφετέρου προσπαθούν, δρώντας επί των παρακειμένων ιστών, να αποκαταστήσουν χωρίς επιτυχία της βλάβες.

Ο δεύτερος μύθος είναι ότι η ακτινολογική απεικόνιση των προσβεβλημένων από ΟΑ αρθρώσεων είναι δυνατόν να μας δώσει τα στοιχεία που χρειαζόμαστε για να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα. Δυστυχώς ο βαθμός της βλάβης της άρθρωσης στην ακτινολογική εικόνα δεν είναι αντίστοιχος ούτε με τον βαθμό του πόνου που αιτιάται ο ασθενής, ούτε με τον βαθμό της μειωμένης κινητικότητας του, Δηλαδή ακτινολογικά και κλινικά στοιχεία ελάχιστες φορές συμπίπτουν. Η εικόνα πχ μιας μαγνητικής τομογραφίας ενός γόνατος δείχνει στο 100% των περιπτώσεων βλάβες στους μηνίσκους, αλλά σχεδόν ποτέ αφενός οι μηνισκικές αυτές βλάβες είναι υπεύθυνες  για την συμπτωματολογία, αφετέρου δεν λύνουν το πρόβλημα όταν χειρουργηθούν, γιαυτό και μια επέμβαση γιαυτό τον λόγο δεν πρέπει να συστήνεται.

Ο τρίτος μύθος είναι η άποψη ότι τίποτε δεν μπορούμε να κάνουμε για να αντιμετωπίσουμε θεραπευτικά την ΟΑ. Αν και η αναδόμηση του αρθρικού χόνδρου δεν είναι ακόμη δυνατή με φάρμακα, το γεγονός αυτό ελάχιστα επηρεάζει την θεραπευτική μας, διότι όπως είπαμε και προηγούμενα, ο βαθμός της βλάβης του χόνδρου ελάχιστα συμβαδίζει με την ένταση του πόνου και την μείωση της κινητικότητας της συγκεκριμένης άρθρωσης. Ετσι ένας μεγάλος αριθμός θεραπειών έχει αναπτυχθεί που περιλαμβάνει φάρμακα, τοπικές ενέσεις, φυσιοθεραπευτικές ασκήσεις, νάρθηκες και χειρουργικές επεμβάσεις που τις περισσότερες φορές επιλύουν το πρόβλημα.

Ο τέταρτος μύθος είναι ότι οι ασθενείς δεν πρέπει να κινούν τις προσβλημένες αρθρώσεις διότι τις φθείρουν. Για το θέμα αυτό δεν υπάρχει καμμιά απόδειξη ενώ υπάρχουν άπειρες εργασίες που αποδεικνύουν ότι η λογική άσκηση των προσβεβλημένων αρθρώσεων βοηθά και στη μείωση του πόνου και στη βελτίωση της κινητικότητας. Θα πρέπει να πείσουμε τους ασθενείς μας ότι ο φόβος ότι θα πάθουν κάτι χειρότερο με την φυσιοθεραπεία είναι το πρόβλημα και όχι η άσκηση.

Ο πέμπτος και τελευταίος μύθος είναι ότι εάν κάποιος προσβληθεί από οστεοαρθρίτιδα θα καταλήξει σίγουρα στο χειρουργείο. Μάλλον απότι δείχνουν τα στοιχεία συμβαίνει το ανάποδο. Σύμφωνα με τις στατιστικές από το 40% των ηλικιωμένουν που πάσχουν από οστεοαρθρίτιδα γόνατος ή ισχίου, μόνο το 5% από αυτούς οδηγούνται στο χειρουργείο. Θα πρέπει λοιπόν να πείσουμε τους ασθενείς μας ότι πρέπει να διατηρήσουν τις φυσιολογικές δραστηριότητές τους και κάθε φορά που διαμαρτύρονται για πόνο ή για κάποιο άλλο ενόχλημα τότε να τους ρωτάμε πόσο αυτό το πρόβλημα επηρεάζει την ποιότητα της καθημερινής τους ζωής. Εάν αυτό δεν επηρεάζει έντονα συνεχίζουμε συντηρητικα ενώ εάν επηρεάζει τότε προχωρούμε σε χειρουργική επέμβαση!

Posted: 09/02/2011