Δεν ωφελεί τελικά η ενδοαρθρική ένεση κορτιζόνης;
Κων/νος Σαρόπουλος, Ορθοπαιδικός Χειρουργός, (ksaropoulos@hotmail.com).
Σε πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό της Αμερικάνικης Ιατρικής Ένωσης (JΑΜΑ) διερευνήθηκαν οι επιδράσεις της ενδοαρθρικής έγχυσης κορτιζόνης (τριαμκινολόνη 40 mg) για δύο συνεχή έτη στην οστεοαρθρίτιδα του γόνατος ως προς τον πόνο και την απώλεια του αρθρικού χόνδρου.
Για τις ανάγκες της μελέτης, οι ερευνητές από το Ιατρικό Κέντρο Tufts και τη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου της Βοστώνης τυχαιοποίησαν 140 ασθενείς με οστεοαρθρίτιδα γόνατος, εκ των οποίων στους μισούς έκαναν ένεση κορτιζόνης και στους υπόλοιπους ένεση αλατούχου διαλύματος κάθε 12 εβδομάδες λαμβάνοντας πληροφορίες για τον πόνο και τη λειτουργικότητα σε κάθε επίσκεψη, ενώ εξέτασαν και την κατάσταση του αρθρικού χόνδρου με Μαγνητική Τομογραφία γονάτων κατά την έναρξη, στο μέσον και το πέρας της θεραπείας.
Μεταξύ των 119 ασθενών που ολοκλήρωσαν το πρόγραμμα, παρατηρήθηκε μικρή βελτίωση στον πόνο, χωρίς σημαντική διαφορά ανάμεσα στις δύο ομάδες, ενώ στην ομάδα των ασθενών που υποβλήθηκαν σε ενδοαρθρικές εγχύσεις κορτιζόνης βρέθηκε μεγαλύτερη απώλεια του χόνδρου από ότι στην ομάδα του φυσιολογικού ορού.
Λαμβάνοντας υπόψη, ότι οι ασθενείς ήταν προσεκτικά επιλεγμένοι, καθώς είχαν συμπτώματα υμενίτιδας επιβεβαιωμένης με υπερηχογράφημα, δηλαδή περιπτώσεις που προσδοκάται ανταπόκριση στα στεροειδή, τα αποτελέσματα αυτά είναι ανατρεπτικά καθώς θα περίμενε κανείς μείωση της φλεγμονής, άρα διάσωση παρά απώλεια του χόνδρου.
Με βάση τα συμπεράσματά τους δικαίως οι ερευνητές δεν υποστηρίζουν την ενδοαρθρική έγχυση κορτιζόνης ως θεραπεία σε ασθενείς με συμπτωματική οστεοαρθρίτιδα γόνατος.
Πράγματι, η χρήση των ενέσεων κορτιζόνης στην οστεοαρθρίτιδα ήταν πάντα αμφιλεγόμενη και δεν προτείνεται ως μακροπρόθεσμη στρατηγική θεραπείας. Ως γνωστόν οι εγχύσεις αυτές προτείνονται στις φλεγμονώδεις κρίσεις της οστεοαρθρίτιδας, καθώς τα οφέλη τους έχουν μικρή διάρκεια, συνήθως τις δύο πρώτες εβδομάδες. Δεν αποκλείεται, λοιπόν, τα δεδομένα αυτά να διέφυγαν από τη συγκεκριμμένη μελέτη καθώς οι καταγραφές γίνονταν ανά τρίμηνο.
Ωστόσο, τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης έδειξαν μεγαλύτερη απώλεια χόνδρου και καμία παρατεταμένη επίδραση στην ενδοαρθρική φλεγμονή, θέτοντας υπό αίρεση την υπόθεση ότι τα ενδοαρθρικά κορτικοστεροειδή θα μπορούσαν να μειώσουν το ρυθμό απώλειας του χόνδρου και των άλλων δομικών εκδηλώσεων της οστεοαρθρίτιδας, καθώς η καταστολή της φλεγμονής θα μπορούσε να μετριάσει τις καταβολικές της επιδράσεις και να μειώσει τις αρθρικές βλάβες.
Οφείλεται άραγε στη δράση της κορτιζόνης αυτή η απώλεια του αρθρικού χόνδρου, όπως υποστήριζαν οι παλιοί γιατροί, ή θα πρέπει να επαναπροσδιορίσουμε το ρόλο της φλεγμονής στην παθογένεια και την εξέλιξη της οστεοαρθρίτιδας;
Πηγή: McAlindon, Timothy E.; LaValley, Michael P.; Harvey, William F.; et al. Effect of intra-articular triamcinolone vs. saline on knee cartilage volume and pain in patients with knee OA. Journal of the American Medical Association (05/16/17) Vol. 317, No. 19, P. 1967