Βρήκαν μηχανισμό που προκαλεί νευροπαθητικό πόνο!
Σ. Δικαίου, Ρευματολόγος, (stavrouladikeou@windowslive.com).
Στις 06/07/2015 δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Proceedings of the National Academy of Sciences από ερευνητές του University of California μελέτη σχετικά με την ανακάλυψη ενός μηχανισμού για τον νευροπαθητικό πόνο, εύρημα που θα μπορούσε να βοηθήσει εκατομμύρια ασθενών με χρόνιο πόνο λόγω τραύματος, διαβήτη, έρπητα ζωστήρα, πολλαπλής σκλήρυνσης και άλλων καταστάσεων που προκαλούν βλάβη νεύρου.
Σύμφωνα με τους ερευνητές μία βιολογική διαδικασία που ονομάζεται stress ενδοπλασματικού δικτύου (endoplasmic reticulum stress- ER stress) είναι ο σημαντικός οδηγός του νευροπαθητικού πόνου και αυτή η ανακάλυψη θα μπορούσε να ανοίξει νέους δρόμους για τον έλεγχο του πόνου. Βρήκαν λοιπόν ότι μοριακές δομές που σχετίζονταν με τον διαβήτη και τον διαβητικό πόνο συνδέονταν με το ER stress. Νευροπαθητικός πόνος παρατηρείται συχνά στον τύπο 1 και τύπο 2 διαβήτη προσβάλλοντας πάνω από το 70% των ασθενών. Έδειξαν στο εργαστήριο ότι ο νευροπαθητικός πόνος θα μπορούσε να προκληθεί από ουσίες που προκαλούν ER stress και αυτό αναστρεφόταν όταν μπλόκαραν την διαδικασία του ER stress. Οι ίδιοι ερευνητές σε προηγούμενη εργασία τους είχαν δείξει ότι μία τάξη φυσικών βιοενεργών λιπιδίων είχε αναλγητική δράση στο σώμα. Αυτά τα “αναλγητικά “ λιπίδια διασπώνται στον οργανισμό από το ένζυμο soluble epoxide hydrolase. Η ομάδα αυτή των ερευνητών έδειξε ότι μπλοκάροντας την soluble epoxide hydrolase , μπλοκάρουν το ER stress και κατά συνέπεια τον νευροπαθητικό πόνο.
Η εργασία αυτή ρίχνει φώς σε τουλάχιστον μία βιολογική διαδικασία που είναι μεσολαβητής στην πρόκληση του νευροπαθητικού πόνου και με αυτή τη γνώση μπορεί τώρα να ελεγχθεί το μπλοκάρισμα του ER stress με φάρμακα στην κλινική πράξη και να διεξαχθούν έρευνές όσον αφορά πώς διαφορετικοί τύποι πόνου που ομαδοποιούνται κάτω από το όνομα “νευροπαθητικός “ διαφέρουν μεταξύ τους και πώς απαντούν στα νέα φάρμακα.
Υποσημείωση: Το ενδοπλασματικό δίκτυο (ΕΔ) είναι ένα οργανίδιο των ευκαρυωτικών κυττάρων με αρκετές σημαντικές λειτουργίες. Το ΕΔ δεν είναι μόνο η κυριότερη ενδοκυτταρική αποθήκη ασβεστίου στο κύτταρο, αλλά και το μέρος όπου οι πρωτεΐνες που προορίζονται για έκκριση συντίθενται, αναδιπλώνονται, τροποποιούνται και παραδίδονται στον τελικό τους προορισμό. Η διαταραχή των φυσιολογικών λειτουργιών του ΕΔ, οδηγεί στην παρεμπόδιση της ορθής αναδίπλωσης και της εκκριτικής ικανότητας του ΕΔ καθώς επίσης και στην συσσώρευση μη ορθώς αναδιπλούμενων πρωτεϊνών μέσα στον αυλό του με αποτέλεσμα να δημιουργείται μια κατάσταση που είναι γνωστή ως stress ενδοπλασματικού δικτύου (endoplasmic reticulum stress-ER stress). Το ER stress ενεργοποιεί ένα πολύπλοκο και πολύπλευρο ενδοκυτταρικό μηχανισμό σηματοδότησης που είναι σχεδιασμένος για την επαναφορά της φυσιολογικής ομοιόστασης του οργανιδίου. Η αδυναμία επαναφοράς της ομοιόστασης και των λειτουργιών του ΕΔ, επάγει κυτταρικό θάνατο συνήθως με την μορφή της απόπτωσης. Το στρες του ΕΔ συνεισφέρει στην αιτιολογία πολλών παθολογικών καταστάσεων στον άνθρωπο συμπεριλαμβανομένων του διαβήτη, νευροεκφυλιστικών νόσων αλλά και του καρκίνου.
Πηγή: University of California - Davis. "UC Davis researchers find key mechanism that causes neuropathic pain ."Medical News Today. MediLexicon, Intl., 7 Jul. 2015. Web.