Δρ. Αχιλ. Ε. Γεωργιάδης, Ρευματολόγος
Διευθυντής κέντρου μυοσκελετικών παθήσεων
Γυναικολογικό νοσοκομείο ΛΗΤΩ, Αθήνα
axikos@hotmail.com
Η επέμβαση των ΜΜΕ στην αντιμετώπιση της οστεοπόρωσης εστιάζεται βασικά σε δύο θέματα, στη διατροφή και στην άσκηση.
Λογικό λοιπόν είναι δύο από τα πιο κλασικά ερωτήματα των ασθενών μας στην καθημερινή κλινική πρακτική είναι:
α) Τι γυμναστική πρέπει να κάνω γιατρέ μου για να μην πάθω οστεοπόρωση και
β) Τι γυμναστική πρέπει να κάνω γιατρέ μου, τώρα που πάσχω από οστεοπόρωση, για να βοηθήσω στην αποτελεσματικότητα της θεραπείας;
Δύο ήταν όμως και οι απαντήσεις που μέχρι σήμερα χρησιμοποιούσαν οι περισσότεροι από τους γιατρούς:
α) Υπάρχουν ειδικές ασκήσεις που θα τις μάθετε όταν επισκεφθείτε ένα φυσικοθεραπευτήριο και
β) Δεν χρειάζονται ειδικές ασκήσεις απλώς περπατάτε όσο μπορείτε περισσότερο.
Τα μέχρι σήμερα βιβλιογραφικά δεδομένα δεν έδιναν επαρκείς αποδείξεις για την ορθότητα είτε της μίας είτε της άλλης απάντησης. Το σίγουρο όμως είναι ότι ο οποιοσδήποτε τρόπος άσκησης είναι απαραίτητος για τη διατήρηση της οστικής μάζας σε φυσιολογικές γυναίκες ή για την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας της θεραπείας της οστεοπόρωσης σε πάσχουσες3.
Πριν 5 περίπου χρόνια ερευνητές από τις ΗΠΑ (Palo Alto, California), προσπάθησαν να καθορίσουν έναν νέο δείκτη, ο οποίος θα μπορούσε να προσδιορίσει με κάποια σταθερά κριτήρια την επίδραση που θα έχει η βάδιση πάνω στην οστική μάζα του ισχίου. Ο δείκτης αυτός ονομάσθηκε Δείκτης Οστικής Πυκνότητας (Bone Density Index-BDI) και εξαρτάται από διάφορους παράγοντες αλλά κύρια από το βάρος του σώματος, τον ρυθμό και τον αριθμό των βημάτων την ημέρα1.
Οι ίδιοι ερευνητές πολύ πρόσφατα δημοσίευσαν μια μελέτη2που εάν επιβεβαιωθεί από άλλες που θα ακολουθήσουν, ίσως είναι η πρώτη που στηριζόμενη σε κάποια σταθερά και εύκολα μετρήσιμα κριτήρια είναι δυνατόν να καθορίσει πόσο και πως πρέπει να βαδίζουν τα άτομα που δεν πάσχουν από οστεοπόρωση αλλά θέλουν να διατηρήσουν την οστική τους μάζα είτε έχουν προδιάθεση είτε όχι για τη νόσο. Τα αποτελέσματά τους, που αφορούν για την ώρα μόνο γυναίκες, δείχνουν:
α) ο δείκτης οστικής πυκνότητας συσχετίζεται θετικά με την οστική μάζα του ισχίου.
β) για τα διατηρήσουν οι γυναίκες μέσου βάρους οστική μάζα στο ισχίο γύρω στο Τ -1,0, δηλαδή σε φυσιολογικά επίπεδα, θα πρέπει να βαδίζουν, κάθε ημέρα με ρυθμό ενός μέτρου το δευτερόλεπτό, 4892 βήματα.
γ) για τις αδύνατες γυναίκες ο ρυθμός πρέπει να αυξηθεί σε 1,32 μέτρα ανά δευτερόλεπτο και τα βήματα πρέπει να πλησιάζουν τα 10.000 την ημέρα.
δ) για αυτές που πάσχουν από οστεοπόρωση οι ερευνητές υποθέτουν ότι θα πρέπει να βαδίζουν στον ίδιο ρυθμό περισσότερο από 10.000 βήματα την ημέρα εάν θέλουν να βοηθήσουν στην αποτελεσματικότητα της θεραπείας τους.
Η μελέτη είναι η πρώτη στη βιβλιογραφία που μας δίδει κάτι σταθερό και μετρήσιμο που θα πρέπει να συστήνουμε στούς ασθενείς μας και από την άλλη πλευρά δεν είναι και κάτι ιδιαίτερα δύσκολο για κάθε γυναίκα που δεν αντιμετωπίζει κινητικά προβλήματα, ανεξάρτητα από την ηλικία της.
Βιβλιογραφία
1. Worthen LC, Kim CM, Kautz SA, Lew HL, Kiratli BJ, Beaupre GS, J Rehabil Res Dev. 2005 Nov-Dec;42(6):761-8.
2. Boyer KA, Kiratli BJ, Andriacchi TP, Beaupre GS., Osteoporos Int. 2011 Feb 12.
3. Guadalupe-Grau A, Fuentes T, Guerra B, Calbet JA., Sports Med. 2009;39(6):439-68.