H συχνή χρήση παρακεταμόλης αυξάνει την αρτηριακή πίεση. Κων/να Κούρου, Ορθοπαιδικός Χειρουργός, Επιμ. Α΄ Ερρίκος Ντυνάν (drkkourou@gmail.com).
Η Παρακεταμόλη, γνωστή ως Ακεταμινοφαίνη στις ΗΠΑ, είναι ένα αντιπυρετικό και αναλγητικό, που περιλαμβάνεται σε περισσότερα από 600 σκευάσματα. Είναι πιθανόν ασθενής αναστολέας της βιοσύνθεσης των προσταγλανδινών στο κεντρικό νευρικό σύστημα, γεγονός που εξηγεί τις αναλγητικές και αντιπυρετικές ιδιότητές της, παρόμοιες με αυτές της ασπιρίνης (ακετυλοσαλικυλικού οξέος), ενώ έχει ασθενέστερη δράση στην κυκλοξυγενάση των περιφερικών ιστών γι’ αυτό και οι αντιφλεγμονώδεις επιδράσεις της είναι ήπιες. Πάντως μέχρι σήμερα ο ακριβής μηχανισμός δράσης της δεν έχει εξακριβωθεί.
Η Παρακεταμόλη είναι πολύ αποτελεσματική στον πονοκέφαλο, αλλά η μακροχρόνια χρήση της στον πόνο θα μπορούσε να είναι επικίνδυνη στα άτομα με υψηλή αρτηριακή πίεση, σύμφωνα με τα ευρήματα μελέτης του Πανεπιστημίου του Οχάιο που δημοσιεύονται στο Social Cognitive and Affective Neuroscience και στο Circulation.
Oι ερευνητές διαπίστωσαν ότι κατά τη διάρκεια 2 εβδομάδων χρήσης, η Παρακεταμόλη προκάλεσε αύξηση της αρτηριακής πίεσης σε άτομα που είχαν ήδη υπέρταση, είτε έπαιρναν φάρμακα για υπέρταση είτε όχι.
Είναι ήδη γνωστό ότι τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ) μπορεί να αυξάνουν την αρτηριακή πίεση κι ότι συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο καρδιακών παθήσεων και εγκεφαλικού επεισοδίου όταν χρησιμοποιούνται μακροχρόνια. Δεν είναι σαφές εάν η Παρακεταμόλη ενέχει τους ίδιους καρδιαγγειακούς κινδύνους με τα ΜΣΑΦ, αλλά η αύξηση της αρτηριακής πίεσης που παρατηρήθηκε σε αυτή τη μελέτη είναι ανησυχητική.
Στην κλινική δοκιμή συμμετείχαν 110 ασθενείς που έλαβαν Παρακεταμόλη ή εικονικό φάρμακο για 2 εβδομάδες, ακολουθούμενη από μια περίοδο έκπλυσης επίσης 2 εβδομάδων. Στη συνέχεια, οι χρήστες του εικονικού φαρμάκου έλαβαν το πραγματικό φάρμακο, ενώ οι χρήστες της Ακεταμινοφαίνης (Παρακεταμόλης) το εικονικό φάρμακο για άλλες 2 εβδομάδες. Με αυτόν τον τρόπο, κάθε άτομο χρησίμευε ως αυτοέλεγχος, ώστε να απομονωθεί κάθε πιθανή επίδραση του φαρμάκου. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η αρτηριακή πίεση των συμμετεχόντων που πήρε Ακεταμινοφαίνη (Παρακεταμόλη) αυξήθηκε κατά 5 μονάδες.
Από τα μη οπιοειδή αναλγητικά, η Παρακεταμόλη θεωρείται πιο ασφαλής επιλογή από τα ΜΣΑΦ, τουλάχιστον στο επίπεδο του γαστρεντερικού συστήματος. Εκτός όμως από την ασφάλεια, οι άνθρωποι που πονάνε χρειάζονται και ανακούφιση, γι΄ αυτό καλόν είναι να συζητούν με το γιατρό τους τις θεραπευτικές επιλογές που έχουν. Εάν η Παρακεταμόλη πρέπει να χρησιμοποιηθεί μακροπρόθεσμα, θα πρέπει να ελέγχεται η αρτηριακή πίεση, ακόμα κι αν δεν υπάρχει ιστορικό υπέρτασης και να χορηγείται στην αρχή σε μικρή δόση.
Πηγή: Lain M. Macintyre, Emma J. Turtie, Tariq E. Farrah, Catriona Graham, Jmes W. Dear, David J. Webb https://doi.org/10/1161/CIRCULATIONAAHA.121.056015Circulation. 2022;145:416–423 Regular Acetaminophen Use and Blood Pressure in People With Hypertension: The PATH-BP Trial