Στατίνες, αρθρίτιδα και ολική αρθροπλαστική.
Κων/νος Σαρόπουλος, Χειρουργός Ορθοπαιδικός (ksaropoulos@hotmail.com).
Διευθυντής Η Ορθοπαιδικής Κλινικής Νοσ. Ερρίκος Ντυνάν
Ο θεμέλιος λίθος για την μείωση της αυξημένης LDL χοληστερίνης είναι οι αλλαγές στη διατροφή, η άσκηση και η μείωση του σωματικού βάρους. Ωστόσο, ανάλογα με τον κίνδυνο να υποστεί ο άνθρωπος έμφραγμα μυοκαρδίου ή εγκεφάλου την επόμενη 10ετία μπορεί να χρειαστεί χορήγηση Στατινών, ή και προσθήκη Εζετιμίμπης εαν δεν επαρκούν.
Οι Στατίνες είναι φάρμακα που εμποδίζουν τη δράση του ενζύμου HMG-CoA reductase και την παραγωγή ενδοκυττάριας χοληστερίνης στο ήπαρ, ενώ η Εζετιμίμπη έχει ήπια δράση εμποδίζοντας την είσοδο χοληστερίνης από το έντερο στο αίμα. Οι Στατίνες κατατάσσονται σε μεγάλης και μέτριας ισχύος. Μεγάλης ισχύος είναι η Atorvastatin 40-80 mg και η Rosuvastatin 20-40 mg, ενώ μέτριας ισχύος είναι η Simvastatin 20-40 mg, η Pravastatin 40 mg, η Lovastatin 40 mg, η Fluvastatin 80 mg και η Pitavastatin 2-4 mg.
Οι στατίνες έχουν επίσης αντιφλεγμονώδη αποτελέσματα και φαίνεται να επηρεάζουν θετικά την εξέλιξη της οστεοαρθρίτιδας (ΟΑ) και της ρευματοειδούς αρθρίτιδας (ΡΑ), αλλά τα υπάρχοντα βιβλιογραφικά δεδομένα είναι ασαφή, ιδίως για την ΟΑ.
Πρόσφατη μελέτη εξέτασε τη δράση των στατινών σε 178.467 ασθενείς για 6 και πλέον έτη ως προς την πιθανότητα οι πάσχοντες από ΟΑ ή ΡΑ να υποβληθούν σε αντικατάσταση της άρθρωσης χρησιμοποιώντας ηλεκτρονικά αρχεία υγείας από μια βρετανική βάση δεδομένων πρωτοβάθμιας περίθαλψης.
Σύμφωνα με τα νέα ευρήματα, η στατίνη συνολικά δεν συσχετίστηκε με μείωση της αναγκαιότητας να υποβληθούν οι ασθενείς σε ολική αρθροπλαστική γόνατος ή ισχίου (λόγος κινδύνου 0,99, 95% CI: 0,97, 1,03), εκτός αν ελάμβαναν στατίνη μεγάλης ισχύος (0,86, 0,75-0,98). Ο μειωμένος αυτός κίνδυνος παρατηρήθηκε μόνο για την αντικατάσταση της άρθρωσης λόγω ΡΑ (0,77, 0,63-0,94), αλλά όχι και εξαιτίας οστεοαρθρίτιδας (0,97, 0,94-1,01).
Δηλαδή, η χρήση της στατίνης δεν φαίνεται να επηρέασε τους πάσχοντες από ΟΑ, όμως οι ασθενείς με ΡΑ είχαν μειωμένη πιθανότητα αντικατάστασης των αρθρώσεων σε σύγκριση με τους ασθενείς που δεν έλαβαν στατίνη.
Πηγή: Sarmanova A, Doherty M, Kuo C, et al. Statin use and risk of joint replacement due to osteoarthritis and rheumatoid arthritis: A propensity-score matched longitudinal cohort study. Rheumatology (Oxford) 2020.