Τα Βλαστοκύτταρα στην ορθροπεδική χειρουργική. Νεώτερα δεδομένα.
Γεώργιος Ντεϊμεντές, Ορθοπαιδικός Χειρουργός (nteimentes@gmail.com).
Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερο ακούγονται στο Ορθοπαιδικό Ιατρείο έννοιες όπως PRP και βλαστοκύτταρα. Οι ασθενείς είναι γνώστες, εξοικειωμένοι με τις έννοιες και πολλές φορές επιζητούν οι ίδιοι τις παραπάνω εναλλακτικές μορφές θεραπείας, προκειμένου να αποφύγουν την δυσάρεστη διαδικασία μίας χειρουργικής επέμβασης. Για τους παραπάνω λόγους ο Ορθοπαιδικός οφείλει να είναι ενήμερος των εναλλακτικών αυτών μορφών θεραπείας, σύμφωνα με τα νεώτερα δεδομένα, έτσι ώστε να μπορεί να καθοδηγήσει τον ασθενή να λάβει την καλύτερη δυνατή απόφαση για την λύση του προβλήματός του.
Τα βλαστοκύτταρα είναι μεσεγχυματικά κύτταρα που δρουν ως αναγεννητικός βιολογικός παράγοντας εξαιτίας της ικανότητας τους α) να διαφοροποιούνται σε πολλαπλούς τύπους ιστών και β) να αυτοανανεώνονται. Χρησιμοποιούνται σε όλες τις αρθρώσεις (γόνατο, ισχίο, ώμο, ποδοκνημική, πηχεοκαρπική, αγκώνα και σπονδυλική στήλη) για όλο το εύρος των παθήσεων (συνδεσμικές κακώσεις, οστεοχόνδρινες αλλοιώσεις, οστεοαρθρίτιδα, απαρεκτόπιστα κατάγματα). Ως δότρια περιοχή προτείνεται ο μυελός των οστών, ο λιπώδης ιστός, ο αρθρικός υμένας και το αίμα. Κύτταρα εκ του αμνιακού υγρού, του ομφαλίου λώρου και του πλακούντα δεν χρησιμοποιούνται, διότι δεν πρόκειται για βλαστοκύτταρα (αλλά για ενδιάμεσου τύπου εμβρυικά κύτταρα). Η εφαρμογή τους τόσο στην ΟΑ (έως 2ου βαθμού, όσο σε χόνδρινες και μηνισκικές βλάβες και στην οστεονέκρωση της μηριαίας κεφαλής, έχει θετική ανταπόκριση. Η χρήση τους στην αποκατάσταση του μεσοσπονδυλίου δίσκου και στην ενίσχυση των οστικών μοσχευμάτων τελεί υπό διερεύνηση. Μπορούν επίσης να συνδυαστούν με την χειρουργική παρέμβαση αυξάνοντας την αποτελεσματικότητά της.
Προτείνεται: α) Ο συνδυασμός κατά την χρήση τους είτε με Υαλουρονικό ή PRP, είτε με ικρίωμα κολλαγόνου, για την αύξηση της αποτελεσματικότητας τους. β) Η καλλιέργειά τους στο εργαστήριο, ώστε να αυξηθεί η συγκέντρωση τους. γ) Η λήψη τους εκ του ιδίου του ασθενή (αυτόλογο μόσχευμα). δ) πολλαπλές εκχύσεις : 2 έως 4 κύκλοι, σε διάστημα 6 εβδομάδων. Συνοψίζοντας: Υπάρχει υπεροχή της χρήσης βλαστοκυττάρων σε οστεοχόνδρινες βλάβες και την οστεοαρθρίτιδα που αφορούν φορτιζόμενες επιφάνειες (ισχίο, γόνατο, ΠΔΚ), ενώ τα PRP φαίνεται ότι είναι πιο αποτελεσματικά σε τενοντίτιδες, συνδεσμικές κακώσεις και μυϊκές θλάσεις. Οι ενδείξεις για τη χρήση των βλαστοκυττάρων είναι θετικές, πρέπει όμως να χρησιμοποιούνται σε επιλεγμένους ασθενείς που πληρούν τις προϋποθέσεις, όσο η έρευνα συνεχίζεται, αποσαφηνίζοντας τον ακριβή μηχανισμό δράσης, τη διάρκεια της αποτελεσματικότητας, τη βέλτιστη συχνότητα θεραπείας και τη δυναμική της αναγέννησης, ευελπιστώντας σε ακόμα πιο ενθαρρυντικά μηνύματα στο εγγύς μέλλον.
Πηγή: Το κείμενο αποτελεί περίληψη της ειδικής συνεδρίας για τα βλαστοκύτταρα στο συνέδριο της ΕΠΕΜΥ στο Πόρτο Χέλι από 27-4 έως 1-5 2018.